خدا وکیلی قسمتهایی از این کتاب رو بخونید .واقعا از ایرانی جماعت ساده تر میشود یافت ؟
مادیان هزاردادستان دارای ویژگی های مهمی است:
مطالعه و بررسی دقیق این مجموعه ما را در شناخت بیشتر قوانین و مقررات حقوقی اجتماعات و تشکلهای مسیحی دوره ساسانی و نیز آنچه به یهودیان ایران مربوط میشود و در تلمود بابلی آمده یاری میکند.
انتشار تنها سند و مدرک موجود از نظام حقوقی دوره ساسانی
تنها متنی که نشان دهنده حساسیت و ریزبینی ایرانیان در دوره ساسانی در مسایل حقوقی و به ویژه حقوق مدنی است منتشر شد. «مادیان هزار دادستان» تنها سند و مدرک کامل موجود در خصوص نظام حقوقی دوره ساسانی است.
این متن گذشته از مباحث بسیار گوناگون در حقوق مدنی، ازجهات دیگر از جمله اشاره به مناصب و عناوین دولتی، شرح وظایف قضات، ضابطین قانون، مجریان قانون، وکلا و غیره نیز دارای اهمیت ویژه است. مطالعهی تاریخ زبانها، بخشی ناگسستنی از دانش زبان شناسی است و نادیده گرفتن این دسته از مطالعات نوعی نقص جبران ناپذیر در پژوهشهای زبان شناختی تلقی خواهد شد.
در دوره ساسانی به جز برخی از متون فقهی و تفاسیر اوستا که بنابر ضرورتهای موضوعی مباحث حقوقی نیز در آنها به چشم میخورد، چندین مجموعه حقوقی و دستورالعملهای گوناگونی وجود داشته که تمام آنها از میان رفته و تنها نام آنها در برخی از متون برجای مانده و و مورد اشاره قرار گرفتهاست. نامه این مجموعهها به گونهای که در پژوهش حاضر دیده میشود عبارتند از:
دستورالعمل و شرح وظایف عوامل دولتی
دستورالعمل و شرح وظایف موبدان
مکتوبات ماراسپند رد
مکتوبات وه – پناه مغان اندرز بد
کتاب شکایات و فرجام خواهی
کتاب دادستان – نامه (کتاب داوریها)
یادگار وه شاپور موبدان موبد
و نیز مهمترین و شاخصتر آنها یعنی متن مادیان هزار دادستان یا مجموعه هزار داوری حقوقی که تنها یک نسخه خطی آشفته از آن در دست است. بعبارت دیگر باید گفت که متن مادیان هزار دادستان تنها سند و مدرک کامل موجود در خصوص نظام حقوقی دوره ساسانی است.
براساس مندرجات «پیشگفت» نام مجموعه مادیان هزار دادستان و بنابر بخش پایانی «در آغازین» نام گردآورنده آن فرخ مرد بهرامان است که هیچگونه اطلاعی از زندگی خود در اختیار ما نگذاشته است.
نظر نگارنده، سعید عریان، بر این است که این متن احتمالاً میتواند در زمان یزدگرد سوم گرآوری شده باشد. علیرغم زمان گرداوری متن در محل گردآوری آن تقریباً اختلاف نظری وجود ندارد زیرا علاوه بر نام شهرها و نواحی که در رابطه با موبدان و دادوران بکار رفته و در ناحیه فارس قرار دارد اشاره به نام دو شهر کوار و خبر در فصل 39 بندهای 19-17 آنهم در رابطه با تعهدات، تردیدی در پذیرش ناحیه فارس به عنوان محل گردآوری این مجموعه باقی نمیگذارد.
این مجموعه مباحث مربوط به احوال شخصی، اهلیت، حجر، قیمومیت، ازدواج، طلاق، نفقه، ارث، مالکیت و غیره را در بر میگیرد. نکته حائر اهمیت آن است که این متن دربردارنده مجموعه قوانین حقوقی نیست بلکه دربردارنده فتواها و آرا و نیز اسناد حقوقی – فقهی است که بنابر ضرورت،در جریان دعاوی و دادرسیهای حقوقی صادر شده است.