به گزارش خبرنگار آیینو اندیشه فارس، «مهدی نصیری» صاحبامتیاز و مدیر مسئول فصلنامه معرفتی اعتقادی «سمات» که در عرصه تبیین و دفاع از معارف قرآن و اهل بیت (ع) مطالبی را منتشر میکند، در شماره اخیر این نشریه، مقالهای را درباره حقیقت وجودی «جابر بن حیان» در رشته تحریر در آورده است.
نشریه «سمات» بابی با عنوان «نقد مشهورات» دارد که مقاله شماره سوم به قلم مهدی نصیری به نام «با نگاهی به کتاب مغز متفکر جهان شیعه؛ جابر بن حیان، واقعیت یا افسانه» چاپ و منتشر شده است.
نصیری در ابتدای این مقاله به معرفی شخصیت و فعالیتهای علمی «جابر بن حیان» پرداخته و سپس به اختلافات درباره تاریخ ولادت، زادگاه، تاریخ وفات، مدفن، مذهب، آثار منسوب به جابر را بیان کرده است.
نصیری در پایان مقاله خود با میانتیتر «جمعبندی بحث» نوشته است:
1 ـ از مشهورات غلط جای گرفته در اذهان بسیاری این است که رسالهها و کتب علمی «جابر بن حیان» شاگرد برجسته امام صادق (ع) در شکلگیری علوم جدید غربی نقشی بهسزا داشته و این امر یکی از دلایل مشروعیت و بلکه دینی بودن علوم مدرن است.
2 ـ مستشرقان و از جمله کتاب سخیف «مغز متفکر جهان شیعه» (ترجمه ذبیحالله منصوری، 1354) در شکلگیری این انگاره نقشی اساسی داشتهاند.
3 ـ «جابر بن حیان» یکی از مبهمترین شخصیتهای تاریخی اسلامی است و درباره کمتر شخصیتی این مقدار اختلاف و تناقض گویی و تردید وجود دارد. هیچ وجهی از وجوه شخصیتی جابر (اصل وجود او نام او تاریخ تولد، محل تولد، آثار، مذهب سال وفات و مدفن) مورد اتفاق مورخان نیست.
4 ـ اصل وجود فردی به نام «جابر بن حیان» را شاید نتوان انکار کرد؛ اما حکم به تشیع و شاگرد برجسته و شاخص امام صادق (ع) بودن او در حالی که هیچ کتاب معتبر رجالی شیعه نامی از وی نبرده است، بسیار مشکل است.
5 ـ حتی با فرض اثبات این که امام صادق(ع) شاگردی به نام «جابر بن حیان» داشتهاند و وی آثاری را در زمینه علوم طبیعی مانند شیمی و طب تحت تعالیم امام (ع) نوشته است و این آثار به اروپا رفته و در رنسانس علمی مدخلیت داشته است، نمیتواند اثباتگر مطلوبیت علوم مدرن غربی باشد، چرا که علوم مدرن ادامه منطقی و تکامل یافته علوم سنتی نبوده و بلکه ماهیت و کارکردی متغایر و متفاوت با آن علوم دارند.
6 ـ کتاب «مغز متفکر جهان شیعه» که اثر 25 خاورشناس غربی و اروپایی است، درصدد این بوده است که با طرح مطالبی اغلب غلط و غیر مستند، تشیع را با مدرنیته و فلسفه و عرفان یونانی پیوند بزند و مقاومت شیعیان را در برابر این سه جریان بیگانه و غیراسلامی تضعیف و بلکه محو نماید.
پاسخ:خانم سمیرا. حالا دیگر نحوه برخورد ما با این گونه مکتوبات مجهول و مجعول، بسیار ساده شده است. کافی است بپرسیم آن کتاب رجال و یا تالیفات جابر بن حیان را در چه زمان، به کدام خط و زبان، با چه ابزار نگارش و بر چه مواد نوشته اند و آیا می توان گوشه و بقایایی از آن را به چشم سر دید؟ بلافاصله این گونه ادعاهای دروغ، دود می شوند و با باد می روند. در مورد کتاب مغز متفکر شیعه هم همین قدر بدانید که ۲۵ مولف آن یکسره ساختگی اند.